یکی از سوالات رایج بین کسانی که می خواهنند زبان ترکی را یاد بگیرند این است که ایا زبان ترکی استانبولی و آذربایجانی با هم تفاوت دارند ؟
بیان اینکه این دو زبان دقیقا با هم چه تفاوتی دارند کمی پیچیده است چون در زمان گذشته، مردمی که در کشور ترکیه، استان های آذربایجان ایران و جمهوری آذربایجان زندگی می کنند، از یک نوع گویش استفاده می کردند با گذشت زمان و جدا شدن این کشور ها از هم تغییراتی در نوع زبان هر یک به وجود آمده ولی ریشه هر دو زبان یکسان می باشد .
یکی از تفاوت های فاحش آنها این است که در ترکی استانبولی حروف ( خ ) و ( ق ) وجود ندارد، البته در برخی نقاط این کشور، با توجه به سطح فرهنگی و نوع گویش و لهجه این حروف شنیده می‌شود اما به طور کل این حروف در ترکی استانبولی جایگاه تعریف شده ای ندارند.
تفاوت این دو زبان در گرامرشان بسیار کم است و میتوان گفت گرامر این دو زبان تقریبا شبیه یک دیگر می باشد . بیشتر تفاوت ها در واژه هایی می باشد که در زبان ترکی استانبولی و آذربایجانی استفاده می شود. بنابراین اگر یک آذری بخواهد ترکی استانبولی را هم یاد بگیرد، میتواند این کار را با سرعت بشتر و راحت تر انجام دهد. تنها لازم است کمی با لهجه و کلمات آن آشنا شود.
یکی از مهمترین تفاوت های زبان ترکی استانبولی و آذربایجانی تفاوت در خط آنها است. مردم ایران ترکی آذری را به خط عربی می نویسند در حالی که مردم ترکیه آن را به خط لاتین می نویسند. گرچه بسیاری از آذری زبان های ایران میتوانند ترکی لاتین را بخوانند به خاطر آشنایی با زبان انگلیسی یادگیری الفبای آنها بسیار ساده می باشد اما در بین مردم ترکیه به ویژه در بین نسل جوان کمتر کسی میتواند ترکی را به خط عربی بخواند. در ترکیه تنها آشنایی با خط عربی به واسطه تعالیم اسلامی می باشد و خواندن ترکی به این زبان برای آنها بسیار مشکل است.
با گذشت زمان و توسعه تکنولوژی سبب این شده است که زبان ترکی استانبولی و آذربایجانی بیشتر از گذشته دچار تغییر و تاثیر زبان های خارجی قرار بگیرند و تفاوت ترکی استانبولی با ترکی آذربایجانی عمیق تر و آشکارتر شود. برای مثال زبان آذربایجانی مردم ایران در معرض زبان رسمی کشور یعنی فارسی قرار گرفته و بسیاری از لغات فارسی در آن وارد شده است.
و همچنین ، زبان ترکی استانبولی هم تحت تاثیر زبان بین المللی یعنی زبان انگلیسی قرار گرفته و با ارتباط کشور ترکیه با کشورهای همسایه عربی، شاهد ورود کلمات انگلیسی و عربی در این زبان می باشیم که البته این در زبان ترکی آذربایجانی کمتر است .
الفبای زبان ترکی استانبولی ۲۹ حرف بوده و الفبای زبان آذربایجانی ۳۲ حرف است که حروف اضافی در زبان اذربایجانی شامل :
- x/x/
- ə/ä
- /q/x, g. k
در هر دو زبان ترکی استانبولی و زبان آذری ضمایر کاملا شبیه هم اند. تنها استثنای موجود تفاوت در ضمیر اول شخص مفرد است.
ضمیر «من» در زبان ترکی استانبولی ben = ضمیر «من» در زبان آذربایجانی mən
ضمایر اشاره در هر دو زبان کاملا شبیه به هم بوده بجز استثنای زیر:
ضمیر اشاره həmin در زبان آذربایجانی= ضمیر اشاره şu در زبان ترکی استانبولی
اسم: پسوندهای جمع در هر دو زبان یکی است. بین پایانه‌های نحوی،حالات مفعولی و ملکی یکی هستند. برای حالت مکانی و صیغه‌ی آلت، زبان آذری از نسخه‌هایی استفاده می‌کند که حروف بی‌صدای واک‌دار، مانند –da، -də و dan،-dən دارند.
ترکی استانبولی هم از گونه‌های بی‌واک همان پسوندها، نظیر –ta، te و –tan، -ten استفاده می‌کند: کلمه‌ی آذری universitedə (در دانشگاه)، universitedən (از دانشگاه)؛ کلمه‌ی ترکی استانبولی mektete (در مدرسه)، mektepten (از مدرسه). در مورد حالت مفعولی، زبان آذری بعد از کلماتی که به حرف صدادار ختم می‌شوند،-nı، -ni، -nu، -nü را دارد، در حالی که زبان ترکی استانبولی ،-yı، -yi، -yu، -yü را دارد: کلمه‌ی آذری dairəni (دایره را)، کلمه‌ی ترکی استانبولی Daireyi. با وجود این، در کلمه‌ی su (آب)، زبان آذری هم از پسوند yu در حالت مفعولی استفاده می‌کند. پسوندهای ملکی شبیه هم هستند. ساختار اضافی-ملکی (izafet) شبیه هم است.
کلمات آذری ختم شده به حروف صدادار دارای nı، -ni، -nu، -nü هستند که در معنی حرف اضافه «را» به کلمه افزوده می شود ولی کلمات ترکی استانبولی ختم شده به حروف صدادار دارای ،-yı، -yi، -yu، -yü می باشند.
تغییرات و تفاوت ها در حروف بی صدا شامل :
- حرف ترکی استانبولی x به حرف ترکی آذربایجانی K تغییر می یابد.
- حرف ترکی استانبولی t در آخر کلمات به حرف آذری d تغییر می یابد.
- حرف ترکی استانبولی ç در آخر کلمات به حرف آذری c تغییر می یابد.
- حرف ترکی استانبولی p در آخر کلمات به حرف آذری b تغییر می یابد.
- حرف ترکی استانبولی k در آخر کلمات به حرف آذری g تغییر می یابد.
تغییرات و تفاوت ها در حروف صدا دار شامل :
- حرف ترکی آذری o معادل حرف ترکی استانبولی u
- حرف ترکی آذری ö معادل حرف ترکی استانبولی ü
- تغییر حرف ترکی استانبولی ü به حرف ترکی آذری ¡
نکته مهم ای است که در بسیاری از کلمات ترکی استانبولی حرف -ı در اول بوده ولی در کلمات ترکی آذری معادلی ندارد. بنابراین از حرف –i برای کلمات آذری استفاده می شود.
پسوندهای شخصی مورد استفاده با فعل «بودن» در زمان حال در برخی از اشخاص تفاوت اندکی با هم دارند. برای اول شخص مفرد، زبان آذری –(y)am، -(y)əm را دارد؛ زبان ترکی استانبولی –(y)ım، -(y)im، -(y)üm را دارد؛ برای دوم شخص، زبان آذری –san، -sən و زبان ترکی استانبولی -sın، -sin، -sun، -sün را دارد. برای اول شخص جمع، زبان آذری –(y)ıq، -(y)ik، -(y)uq، -(y)ük و زبان ترکی استانبولی –(y)ız، -(y)iz، -(y)uz،-(y)üz را دارد.
در این مطلب شما را با برخی از مهمترین تفاوت های این دو زبان اشنا کردیم شما می توانید همین حالا از مشاوره های رایگان آلپیدا بهرمند شده و با حرفه ای ترین اساتید سطح تهران کلاس داشته باشید.
موسسه زبان های خارجه Alpida با سالها تجربه و کسب سوابق درخشان در زمینه تدریس خصوصی زبان ترکی استانبولی و دوره های مکالمه به صورت فشرده و نیمه فشرده توسط اساتید با تجربه و تحصیلکرده دانشگاه های ترکیه و همچنین آمادگی جهت آزمون های سفارت و دانشگاه های ترکیه اعم از TÖMER ، YÖS ، ALES و … توانسته است اعتماد زبان آموزان خود را جلب کرده و در صدر موسسات برتر در زمینه تدریس خصوصی زبان ترکی استانبولی و سایر زبان های اروپایی و آسیایی قرار گیرد.
09120137156 | 86127265 | 88581856
آموزش زبان انگلیسی ، آموزش زبان آلمانی ، آموزش زبان فرانسه ، آموزش زبان روسی ، آموزش زبان عربی ، آموزش زبان سوئدی ، آموزش زبان اسپانیایی ، آموزش زبان ایتالیایی ، آموزش زبان کره ای ، آموزش زبان ژاپنی ، آموزش زبان هلندی ، آموزش زبان دانمارکی ، آموزش زبان ترکی استانبولی ، آموزش زبان هندی ، آموزش زبان چینی و آموزش زبان فارسی (برای اتباع خارجه)
…. موفق خواهید بود اگر امروز را به فردا موکول نکنید ….
